Thuế trực thu và thuế gián thu đều điều tiết vào thu nhập của các tổ chức, cá nhân trong xã hội. Người nộp thuế (dù thuế trực thu hay thuế gián thu) đều có trách nhiệm nộp theo quy định. Vậy thuế trực thu và thuế gián thu là gì? Sự giống và khác nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu như thế nào? Hãy cũng Phần mềm kế toán EasyBooks tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Vì sao phát sinh thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại?

Do hai khái niệm Thu nhập tính thuế và Lợi nhuận kế toán có sự khác biệt (Δ) vì điều kiện ghi nhận các yếu tố để tính thuế. Xét trong một số trường hợp nhất định, các chênh lệch này sẽ có sự khác biệt về thời điểm được ghi nhận cho mục đích thuế, dẫn tới hệ quả là có thể doanh nghiệp phải tạm nộp thuế TNDN thực tế của kỳ này cao hơn (Do áp dụng quy định của luật thuế TNDN hiện hành) nhưng sẽ được trừ vào số thuế phát sinh trong tương lai.

Như vậy, để trình bày chỉ tiêu về “Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp”, kế toán cần có một khoản mục để ghi nhận các khoản thuế điều chỉnh cho các khoản mục có đặc tính này. Đó chính là các khoản mục liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.

Trong nhận thức của đối tượng nộp thuế và người chịu thuế: trốn thuế

Đối với loại thuế trực thu sẽ dễ gây phản ứng từ phía người nộp thuế hoặc dễ xảy ra tình trạng trốn, lậu thuế, còn đối với loại thuế gián thu thì người nộp thuế không có gánh nặng về thuế, việc nộp thuế sẽ như một phần tất yếu khi sử dụng, tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ.

Trên đây, EasyBooks đã giúp bạn tìm hiểu về “Thuế Trực Thu Và Thuế Gián Thu”. Hy vọng thông tin này hữu ích tới quý bạn đọc.

Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ tới Phần mềm kế toán EasyBooks qua số hotline: 1900 57 57 54. Đội ngũ nhân viên của SoftDreams luôn hân hạnh được phục vụ Quý khách hàng.

Hướng dẫn: Tìm kiếm số chứng từ cho hộ kinh doanh theo Thông Tư 88

Liên hệ để được tư vấn về phần mềm kế toán

Facebook: Phần mềm kế toán EasyBooks

Group trao đổi: Cộng đồng hỗ trợ Phần mềm kế toán EasyBooks – SOFTDREAMS

Địa chỉ: Nhà khách ATS, số 8 Phạm Hùng, Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội.

Bài viết tóm tắt một số thông tin cơ bản về thuế thu nhập hoãn lại để người đọc có thể hiểu một cách đơn giản nhất về khoản mục này. Thực tế theo VAS 17, thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại được tiếp cận từ “Bảng cân đối kế toán”. Tuy nhiên, để dễ hình dung, bài viết tóm tắt cách tiếp cận từ “Báo cáo kết quả kinh doanh”.

Hằng tháng phải nộp thuế TNCN vào thời gian nào?

Theo quy định tại Điều 28 Nghị định 65/2013/NĐ-CP thì hằng tháng sẽ được tổ chức trả thu nhập tạm tính trừ số thuế phải nộp dựa trên các khoản thu nhập.

Căn cứ khoản 1 Điều 55 Luật Quản lý thuế 2019 quy định như sau:

Ngoài ra, theo quy định tại khoản 2 Điều 44 Luật Quản lý thuế 2019 có quy định về thời hạn khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân như sau:

Như vậy, thời hạn khai quyết toán thuế TNCN được chia làm 2 mốc thời điểm cho 2 trường hợp như sau:

- Chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch hoặc năm tài chính đối với hồ sơ khai quyết toán thuế do doanh nghiệp thực hiện thay người lao động.

- Chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 4 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch đối với hồ sơ quyết toán thuế TNCN của cá nhân trực tiếp quyết toán thuế.

Ý nghĩa của việc phân loại thuế trực thu và thuế gián thu

Việc phân loại thuế trực thu và thuế gián thu có ý nghĩa:

Giúp các nhà lập pháp tìm ra được những phương thức điều tiết riêng từ đó xây dựng được các sắc thuế phù hợp với mục đích điều tiết, phản ánh được phạm vi tác động của sắc thuế đó. Để đảm bảo tính công bằng điều tiết thu nhập thì cần gia tăng các loại thuế trực thu nhưng để đảm bảo nguồn thu ổn định cho nhà nước thì lại cần gia tăng các loại thuế gián thu. Vấn đề là làm sao để cân bằng được lợi ích của Nhà nước và người nộp thuế. Ví dụ thuế trực thu có hạn chế lớn là dễ gây phản ứng từ phía người nộp thuế hoặc dễ xảy ra tình trạng trốn, lậu thuế nếu quy định mức thuế suất cao, nếu vậy cần thiết phải điều chỉnh mức thuế suất cao cho đảm bảo được mục đích điều tiết của loại thuế này.

Trong công tác tổ chức hành thu

Việc phân loại thuế có ý nghĩa trong việc tổ chức thu thuế. Với mỗi loại thuế sẽ xác định được phạm vi người nộp thuế, nguyên tắc đánh thuế, đối tượng tính thuế, căn cứ tính thuế, cách thức tính thuế, … từ đó có biện pháp thu thuế phù hợp. thông qua đó phân định thẩm quyền của các cơ quan hành thu thuế từ đó có biện pháp quản lý thuế hiệu quả. Cụ thể như đối với thuế trực thu, việc theo dõi, tính toán và thu thuế phức tạp, đặc biệt là thuế thu nhập cá nhân với diện thu thuế rộng và phân tán. Chính vì thế nếu không có biện pháp quản lý thu thuế hiệu quả thì dễ dẫn đến hạn chế tác dụng của loại thuế này trong việc tập trung số thu đầy đủ, kịp thời về ngân sách nhà nước.

Người nộp thuế thu nhập cá nhân là những đối tượng nào?

Căn cứ Điều 2 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 quy định người nộp thuế bao gồm như sau:

- Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân là cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam.

- Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:

+ Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam;

+ Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.

- Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 2 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007

Phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu

Ví dụ: Thuế suất thu nhập cá nhân càng tăng nếu thu nhập càng cao.

Ngoài ra, cách tính thuế trực thu hơi phức tạp so với thuế gián thu. Bạn phải ghi nhớ rất nhiều điều khoản, quy tắc khác nhau để tính toán nghĩa vụ thuế cho chính xác.

Ví dụ: thuế suất GTGT của Thực phẩm đã qua tẩm ướp gia vị thì áp dụng thuế suất 10% và tất cả mọi người khi mua sản phẩm này đều chịu chung 1 mức thuế.

Thuế gián thu cũng rất dễ tính và dễ nộp. Chính phủ đã quy định một tỷ lệ thuế cố định nên có thể dễ dàng tính được trên hàng hóa và dịch vụ.

Các cá nhân nộp thuế trực tiếp cho Chính phủ.

Người chịu thuế nộp thuế cho chính phủ thông qua một bên trung gian.

Vì tỷ lệ tăng theo thu nhập và lợi nhuận của một cá nhân. Nếu thu nhập của người nộp thuế tăng lên thì nghĩa vụ thuế cũng tăng theo.

Vì tỷ lệ vẫn giữ nguyên, không phân biệt thu nhập của cá nhân. Nếu thu nhập của người được đánh giá tăng lên thì gánh nặng về thuế sẽ giảm đi.

Thuế thu nhập cá nhân là thuế gián thu hay trực thu?

Hiện nay không có quy định cụ thể định nghĩa về thuật ngữ thuế gián thu và thuế trực thu. Tuy nhiên có thể hiểu 2 loại thuật ngữ này như sau:

- Thuế trực thu: là thuế mà Nhà nước trực tiếp thu vào ngân sách một phần thu nhập của đối tượng nộp thuế, tức là cá nhân nộp thuế trực thu lấy một phần thu nhập của mình nộp cho Nhà nước.

- Thuế gián thu: là thuế thu đối với người tiêu dùng thông qua việc nộp thuế của người sản xuất, kinh doanh. Loại thuế này có tác dụng điều tiết tiêu dùng của xã hội.

Từ định nghĩa trên thì thuế thu nhập cá nhân có thể được hiểu là một loại thuế trực thu, là khoản tiền mà người có thu nhập phải trích nộp trong một phần tiền lương, hoặc từ các nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã được giảm trừ.

Thuế thu nhập cá nhân không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp, do đó, khoản thu này sẽ công bằng với mọi đối tượng, góp phần làm giảm khoảng cách chênh lệch giữa các tầng lớp trong xã hội.

Căn cứ Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và các văn bản hướng dẫn thi hành, thuế thu nhập cá nhân áp dụng đối với người nộp thuế khi có thu nhập chịu thuế từ các nguồn thu sau:

- Thu nhập từ tiền lương, tiền công, các khoản thu khác có tính chất như tiền lương, tiền công (đối với cá nhân không có người phụ thuộc thì phải nộp thuế thu nhập cá nhân khi có tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công trên 11 triệu đồng/tháng; khoản thu nhập này đã trừ các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc và các khoản đóng góp khác như từ thiện, nhân đạo,…).

- Thu nhập từ kinh doanh (hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu trong năm dương lịch trên 100 triệu đồng).

- Thu nhập từ chuyển nhượng vốn.

- Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

- Thu nhập từ nhượng quyền thương mại.

Thuế thu nhập cá nhân là thuế gián thu hay trực thu? (Hình từ Internet)